Welke documenten heeft u nodig bij een overlijden

Het verlies van een dierbare brengt naast verdriet ook een stroom aan administratieve verplichtingen met zich mee. Om alles correct te regelen, hebt u als nabestaande een aantal officiële documenten nodig.

In dit artikel leggen we uit welke documenten belangrijk zijn na een overlijden in België, wie ze moet aanleveren en waar u rekening mee moet houden.

Het overlijdensattest van de arts

Het eerste document dat u nodig hebt na een overlijden is het overlijdensattest, opgemaakt door een arts. Wanneer iemand thuis overlijdt, wordt een huisarts of wachtdienst gebeld om het overlijden officieel vast te stellen. In ziekenhuizen of woonzorgcentra gebeurt dit automatisch.

De arts vult een formulier in (Model III C of III D), waarin de doodsoorzaak wordt aangegeven. Zonder dit attest kan de gemeente het overlijden niet registreren en kan er geen uitvaart plaatsvinden. Dit attest is dus essentieel om de hele administratieve keten op gang te brengen.

Bij een verdacht of gewelddadig overlijden is er ook een politieverslag of goedkeuring van het parket nodig, wat de uitvaart soms vertraagt. In dat geval beslist de procureur over toestemming voor begrafenis of crematie.

De aangifte van overlijden bij de gemeente

Met het overlijdensattest kunnen twee meerderjarige personen (meestal een familielid en/of de begrafenisondernemer) het overlijden aangeven bij de burgerlijke stand van de gemeente waar het overlijden heeft plaatsgevonden. Zij moeten hun identiteitskaart voorleggen, evenals die van de overledene.

Ook het trouwboekje van de overledene of andere bewijsstukken over de gezinssituatie kunnen worden gevraagd, bijvoorbeeld bij samenwonenden of ongehuwde ouders. De ambtenaar van de burgerlijke stand maakt dan een officiële overlijdensakte op. Dit document wordt nadien gebruikt voor allerlei verdere administratieve regelingen zoals bankzaken, verzekeringen en erfopvolging.

Bij de aangifte wordt ook meteen de toestemming voor begrafenis of crematie geregeld. Die toestemming is wettelijk verplicht vóór er een uitvaart mag plaatsvinden.

Testament en laatste wilsbeschikking

Niet alle overledenen laten een testament na, maar als dat wel zo is, kan het veel invloed hebben op hoe de uitvaart geregeld moet worden. In een testament kan staan of iemand een begrafenis of crematie wenst, waar hij of zij begraven wil worden, en of er bepaalde rituelen of muziek gewenst zijn.

Als nabestaande is het belangrijk om na te gaan of er een wilsverklaring of testament bestaat, en dit zo snel mogelijk te bezorgen aan de begrafenisondernemer of gemeente. Bij crematie kan het nodig zijn om de schriftelijke wens van de overledene voor te leggen. Is die er niet, dan mag een naaste familielid toestemming geven.

Soms is het testament enkel gekend bij de notaris. U kunt dit navragen via het Centraal Register van Testamenten (CRT), zodat u zeker bent van de laatste wens.

Documenten voor de verdere afhandeling van de nalatenschap

Na de uitvaart volgen er nog een reeks administratieve verplichtingen. Zo zullen banken, verzekeringsmaatschappijen, pensioendiensten en notarissen vragen naar:

• De overlijdensakte van de gemeente
• Een attest van erfgenamen (verkrijgbaar via het registratiekantoor of een notaris)
• Een kopie van het testament indien van toepassing
• Uw eigen identiteitsbewijs

Zonder deze documenten kunt u geen bankzaken afhandelen, geen eigendommen overnemen en geen erfenis regelen. Als er onroerend goed of schulden zijn, is het belangrijk om via een notaris te werken. Die kan u adviseren over het aanvaarden of verwerpen van de erfenis.

Hulp nodig bij het papierwerk?

Een professionele begrafenisondernemer helpt u niet alleen met de ceremonie, maar ook met de administratieve kant.

Via onze website kunt u eenvoudig uitvaartdiensten vinden die ervaring hebben met alle wettelijke procedures en documenten. Zo hoeft u het niet allemaal alleen op te lossen.